De rol van spijsvertering en stofwisseling bij afvallen

Het menselijk lichaam heeft een systeem, waarin talloze processen plaatsvinden om ons in leven te houden en ons welzijn te bevorderen. Twee van deze essentiële processen zijn onze spijsvertering en stofwisseling, die nauw met elkaar verbonden zijn maar toch verschillende functies vervullen.

In dit artikel zullen we verder kijken naar spijsvertering en stofwisseling  vanaf het moment dat voedsel onze mond binnenkomt tot het uiteindelijk ons lichaam verlaat als ontlasting. Ook kijken we naar welke rol spijsvertering en stofwisseling speelt tijdens het afvallen.

Spijsvertering is het complexe proces waarbij voedsel wordt afgebroken en verteerd, zodat de voedingsstoffen kunnen worden opgenomen door het lichaam. Het begint allemaal in onze mond, waar ons voedsel wordt vermalen en wordt vermengd met speeksel. Hierin zitten enzymen die een start maken met de vertering. Daarnaast zorgt het speeksel ervoor dat je makkelijker kan slikken.

Vervolgens reist het voedsel door de slokdarm naar de maag, waar het wordt gemengd met maagsap en wordt afgebroken tot kleinere deeltjes. Maagsap bevat maagzuur en enzymen om te verteren en bacteriën te doden. Dit proces van vertering duurt gemiddeld zo’n drie uur en is essentieel voor de opname van voedingsstoffen zoals glucose, aminozuren, vetzuren, vitaminen en mineralen.

Na de maag komt het voedsel terecht in de dunne darm, waar sappen uit de alvleesklier en galblaas helpen bij de verdere vertering van voedsel. De dunne darm neemt vervolgens deze voedingsstoffen op in de bloedbaan, terwijl de onverteerbare resten doorgaan naar de dikke darm. In de dikke darm worden er water en zouten onttrokken, waardoor de massa sterk wordt ingedikt. En uiteindelijk als ontlasting je lichaam verlaat. Deze reis kan gemiddeld tussen de 24 en 48 uur duren.

Wist je dat?
Kauwen het enige onderdeel is van het verteringsproces waar we zelf invloed op kunnen uitoefenen.

Stofwisseling
Terwijl spijsvertering zich richt op de verwerking en opname van voedsel, is stofwisseling het geheel van chemische reacties die plaatsvinden in ons lichaam om energie te produceren en voedingsstoffen te gebruiken. Dit complexe proces vindt plaats in verschillende organen en cellen, waarbij voedingsstoffen worden afgebroken tot bruikbare energie en bouwstoffen voor het lichaam. De lever, galblaas en alvleesklier spelen een cruciale rol in dit proces door de verwerking en distributie van voedingsstoffen te reguleren.

Stofwisseling (metabolisme) uitgelegd: wat is katabolisme en anabolisme?
Stofwisseling, ook bekend als metabolisme, omvat zowel katabolisme als anabolisme. Katabolisme is het proces waarbij voedingsstoffen worden afgebroken tot energie, terwijl anabolisme het proces is waarbij voedingsstoffen worden gebruikt om weefsels op te bouwen en te herstellen. Deze twee processen werken samen om ons lichaam van energie te voorzien en het te laten functioneren op een optimaal niveau.

Wat is een snelle stofwisseling?
Een snelle stofwisseling, ook wel een ‘hoge’ stofwisseling genoemd, betekent dat het lichaam voedingsstoffen efficiënt omzet in energie en calorieën snel verbrandt. Mensen met een snelle stofwisseling hebben vaak moeite om aan te komen in gewicht, zelfs als ze veel eten. Dit kan te maken hebben met genetica, lichaamssamenstelling, leeftijd, geslacht, hormonale niveaus en fysieke activiteit. Over het algemeen hebben jongere mensen en mensen met veel spiermassa vaak een snellere stofwisseling.

Wat is een trage stofwisseling?
Aan de andere kant impliceert een trage stofwisseling, ook bekend als een ‘lage’ stofwisseling, dat het lichaam voedingsstoffen langzaam omzet in energie en minder calorieën verbrandt in rust. Mensen met een trage stofwisseling hebben vaak moeite om gewicht te verliezen of komen makkelijker aan in gewicht Leeftijd, geslacht, hormonale veranderingen, lichamelijke activiteit en bepaalde medische aandoeningen (denk hierbij aan een trage schildklier) kunnen allemaal bijdragen aan een trage stofwisseling.


Kun je de snelheid stofwisseling beïnvloeden?

De stofwisseling kun je deels beïnvloeden door vooral niet te weinig te eten waardoor je stofwisseling gaat vertragen en je in de zogenoemde spaarstand terechtkomt. Er komt dan te weinig voeding binnen om voldoende energie te genereren. Daarnaast kun je door middel van meer beweging (met name krachttraining) je stofwisseling (in rust) verhogen.

Daarnaast is het belangrijk om voldoende te slapen en gezonde keuzes te maken.
De drie belangrijkste factoren die kunnen bijdragen aan het verhogen van je stofwisseling zijn:

1.     Juiste hoeveelheid voeding (+ goede voedingsstoffen)

2.     Voldoende beweging (minimaal 30 minuten per dag en bij overgewicht minimaal een uur)

3.     Voldoende slaap/ontspanning (bij voorkeur minimaal 8 uur)

De balans tussen spijsvertering en stofwisseling
Het is belangrijk om te begrijpen dat spijsvertering en stofwisseling nauw met elkaar verbonden zijn en elkaar aanvullen. Zonder een efficiënte spijsvertering kunnen voedingsstoffen niet worden opgenomen en gebruikt door het lichaam, terwijl een gezonde stofwisseling ervoor zorgt dat deze voedingsstoffen efficiënt worden omgezet in energie en bouwstoffen.

Om ons lichaam gezond en functioneel te houden, hebben we een constante toevoer van energie nodig, de brandstof die ons lichaam voedt en onderhoudt. Deze energie halen we uit verschillende bronnen, waaronder voeding en opgeslagen voorraden van vet en suiker. Koolhydraten, eiwitten en vetten zijn de primaire voedingsstoffen die ons lichaam van energie voorzien, waarbij elke gram een specifiek aantal calorieën levert.

Hoeveel energie heeft je lijf nodig?
Het energieverbruik varieert sterk van persoon tot persoon, afhankelijk van factoren zoals grondstofwisseling, lichaamsgewicht, samenstelling, leeftijd, groei, zwangerschap, gezondheidstoestand, voedingstoestand en zelfs klimaat- en stressniveaus.

Welke voedingsmiddelen helpen een gezonde spijsvertering en stofwisseling?

Een gezonde spijsvertering en stofwisseling zijn cruciaal voor een optimale gezondheid. Om deze te ondersteunen, is het belangrijk om voedingsmiddelen te kiezen die gunstig zijn voor het spijsverteringsstelsel. Vezelrijke voedingsmiddelen zoals volkoren granen, groenten en fruit stimuleren de darmbeweging en bevorderen een regelmatige stoelgang. Magere eiwitbronnen zoals kip, vis en tofu helpen bij het behouden van een gezonde stofwisseling, terwijl gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt en zuurkool de darmgezondheid kunnen verbeteren door probiotica te leveren. Voldoende hydratatie met water is ook essentieel voor een efficiënte spijsvertering.

Welke voedingsmiddelen kunnen spijsvertering en stofwisseling negatief beïnvloeden?

Aan de andere kant kunnen voedingsmiddelen die rijk zijn aan toegevoegde suikers, geraffineerde koolhydraten en kunstmatige ingrediënten de spijsvertering en de stofwisseling belasten. Te veel vetrijk voedsel en alcohol kunnen de spijsvertering verzwaren en uitdroging veroorzaken. Het verminderen van de inname van zout kan helpen om vochtretentie te verminderen en een opgeblazen gevoel te voorkomen. Door te kiezen voor een uitgebalanceerd dieet met veel hele, onbewerkte voedingsmiddelen, voldoende hydratatie, regelmatige lichaamsbeweging en stressvermindering, kunnen we de gezondheid van onze spijsvertering en stofwisseling optimaliseren.

Wat verandert er in de stofwisseling en spijsvertering bij mensen die afvallen?

Wanneer mensen veel afvallen, gebeuren er verschillende dingen in hun lichaam. De ruststofwisseling, dat is hoeveel calorieën ze in rust verbranden kan gaan dalen. Dit komt deels door minder spiermassaen aanpassingen aan het lagere gewicht. Hormonen die honger en verzadiging reguleren, kunnen ook veranderen, wat invloed heeft op eetlust en vetopslag. Het begrijpen van deze veranderingen is belangrijk voor het behouden van een gezond gewicht na het afvallen.

Bij NewFysic zorgen we er d.m.v. je persoonlijke voedingsplan voor dat je voldoende eiwitten, groente, vezels, vitamines en mineralen binnen krijgt. Daarnaast werkt NewFysic met speciale supplementen die je helpen om je spiermassa te behouden. Waardoor je stofwisseling in rust niet vertraagt.